สุนทรียภาพ

ความหมายของสุนทรียศาสตร์

 

ในที่นี้ขอใช้ความหมายจากหนังสือพจนานุกรมศัพท์ศิลป์  ฉบับไทย – อังกฤษ  (2530 : 7)  ได้อธิบายความหมายของคำว่า สุนทรีย์และสุนทรียศาสตร์  Aesthetic  ว่า หมายถึง วิชาที่ว่าด้วยความนิยมความงามหรือความนิยมในความงาม เป็นอารมณ์  ความซาบซึ้งในคุณค่าของสิ่งงดงามไพเราะรื่นรมย์ ไม่ว่าจะเป็นธรรมชาติหรืองานศิลปะ ความรู้สึกนี้เกิดขึ้นด้วยประสบการณ์

     การศึกษาอบรมและพัฒนาเป็นรสนิยมความรู้และความเข้าใจทางประวัติศาสตร์ สามารถเสริมสร้างพัฒนาการทางสุนทรียภาพให้เพิ่มขึ้น รู้และเข้าใจคุณค่าของความงาม มีผู้รู้หลายท่านให้ความหมายเกี่ยวกับคำว่า  “สุนทรีย์และสุนทรียศาสตร์” ไว้มากมายหลายท่าน ในที่นี้ขอใช้ความหมายจากหนังสือพจนานุกรมศัพท์ศิลป์ฉบับไทย – อังกฤษ  (2530 : 7)  ได้อธิบายความหมายของคำว่า สุนทรีย์และสุนทรียศาสตร์  Aesthetic  ว่า  หมายถึง  วิชาที่ว่าด้วยความนิยมความงามหรือความนิยมในความงาม เป็นอารมณ์ ความซาบซึ้งในคุณค่าของสิ่งงดงามไพเราะรื่นรมย์  ไม่ว่าจะเป็นธรรมชาติหรืองานศิลปะ ความรู้สึกนี้เกิดขึ้นด้วยประสบการณ์ การศึกษาอบรม และพัฒนาเป็นรสนิยมความรู้และความเข้าใจทางประวัติศาสตร์  สามารถเสริมสร้างพัฒนาการทางสุนทรียภาพให้เพิ่มขึ้น  รู้และเข้าใจคุณค่าของความงาม

                อเล็กซานเดิร์กอตตรีบ  โบมการ์เด้น  (Alexander  Gottrib  Baumgaten)  นักปรัชญาชาวเยอรมัน  ได้ตีพิมพ์ผลงานเป็นครั้งแรก เริ่มจากงานเรื่อง  The  Aestheteca และเป็นผู้ให้ความหมายของคำว่า สุนทรียศาสตร์ว่า  Aesthetic  ซึ่งโบมการ์เด้นใช้อธิบาย  การรับรู้ความรู้สึกทางประสาทสัมผัส  ซึ่งเป็นสิ่งที่โบมการ์เด้นค้นพบในบทกวีนิพนธ์  และขยายไปสู่ศิลปะสาขาอื่น ๆ และได้ใช้คำว่าสุนทรียศาสตร์เป็นครั้งแรกในหนังสือของเขเอง  ชื่อผลสะท้อนของกวีนิพนธ์ เขาได้พิจารณาคำจากในภาษากรีก  คือ  การกำหนดรู้  Aesthesis  และจึงเริ่มใช้คำว่า  Aesthetics  อธิบายการรับรู้ทางประสาทสัมผัส จนได้รับการยกย่องให้เป็นบิดาแห่งสุนทรียศาสตร์  และยังได้อธิบายความหมายของคำว่าสุนทรียศาสตร์  (Aesthetics)  ไว้ว่า1.สุนทรียศาสตร์ เป็นความรู้จากประสบการณ์  (Conceptual  Knowledge)  ซึ่งเป็นการนำเอาเหตุผลมาตัดสินความงาม2.   สุนทรียศาสตร์ เป็นความรู้โดยตรง  (Intuitive  knowledge)  เป็นความรู้ที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลัน หรือเรียกว่าการหยั่งรู้เป็นความรู้ที่สูงกว่าปกติและเป็นการนำความรู้ที่ใช้มาตัดสินความงาม โดยไม่จำเป็นต้องอาศัยเหตุผลอื่นมาเกี่ยวข้องAesthetic  สุนทรียศาสตร์  คือ  สาขาหนึ่งของวิชาปรัชญา  เป็นวิชาที่ว่าด้วยเรื่องของความงาม  ความนิยมในความงาม  เป็นการศึกษาค้นคว้าเพื่อหามาตรฐานของความงามทางด้านศิลปะ ทั้งวิจิตรศิลป์  (Fine  Art)  และประยุกต์ศิลป์  (Applied  Art) ซึ่งในสมัยกรีกโบราณใช้กล่าวถึงเรื่องของความงาม ความสะเทือนใจ ซึ่งเป็นความรู้สึกทางการรับรู้  (Sense  perception) และพัฒนา